Recenzja programu: Akademia Umysłu®JUNIOR
Nowa seria programów edukacyjnych Akademia Umysłu – Junior powinna wzbudzić żywe zainteresowanie wszystkich
osób zajmujących się kształceniem uczniów klas (6-9 lat), zarówno profesjonalnych nauczycieli, jak i
rodziców, którzy pragną aktywnie wspomagać rozwój naturalnych zdolności poznawczych dziecka.
Wiele cech recenzowanego programu – począwszy od szaty graficznej, poprzez udźwiękowienie, a skończywszy na
urozmaiconym zestawie zadań edukacyjnych – świadczy o tym, że został on zaprojektowany przez ludzi z pasją.
Zaoferowali oni nowoczesne, i co ważniejsze, przyjazne dla użytkownika narzędzie, za pomocą którego
nauczyciele i rodzice mogą starać się oddziaływać na dynamikę procesów pamięci i uwagę dziecka, zdolności o
kluczowym znaczeniu dla jego udanej edukacji.
Szczegółowy opis produktu warto rozpocząć od wspomnianej już szaty graficznej. Zwraca uwagę starannie
dobrana, wyważona kolorystyka plansz programu oraz dbałość o detale. Kolejną mocną stroną Akademii Umysłu –
Junior jest intuicyjny, zrozumiały nawet dla laika interface, któremu towarzyszą przejrzyste instrukcje do
zadań. Istnieje więc nikła szansa, by osoby korzystające z programu mogły odczuwać niepewność lub niepokój
podczas eksplorowania zawartych w nim materiałów edukacyjnych.
Zadania są ilustrowane muzyką. Podkłady dźwiękowe, co warte podkreślenia, zostały nagrane przy użyciu
prawdziwych, naturalnych instrumentów muzycznych – skrzypiec, dzwonków i fortepianu. Prócz walorów
estetycznych – wszak przyjemniej słucha się muzyki wykonywanej przez żywych muzyków, grających na
klasycznych instrumentach niż muzyki tworzonej za pomocą syntezatorów – takie rozwiązanie może mieć
znaczenie dla procesu
kształcenia dzieci. Istnieją dowody naukowe świadczące o tym, że starannie dobrana – stonowana lub bardziej
skoczna muzyka może wpływać na aktywność układu nerwowego, procesy afektywne, w tym nastrój, a tym samym
zdolność szybszego lub wolniejszego, płytszego lub głębszego opracowywania informacji, ich zapamiętywania, a
następnie wydobywania z pamięci długotrwałej. Zjawisko to nosi nazwę efektu Mozarta.
Najistotniejsze w programie komputerowym są jednak zadania. Celem wszystkich jest wspomaganie kompetencji
poznawczych dzieci, zwłaszcza zaś pamięci i uwagi – procesów, których znaczenie doceniamy w sytuacjach, gdy,
np. nie jesteśmy w stanie przypomnieć sobie potrzebnego słówka podczas rozmowy z obcokrajowcem lub w trakcie
obserwacji zachowania dziecka z ADHD (Attention Deficit Hyperactivity Disorder – zespołem nadpobudliwości
psychoruchowej z deficytem uwagi), które z olbrzymią trudnością koncentruje uwagę na wykonywanych
czynnościach. Stymulując jedną zdolność – uwagę, dbamy o rozwój drugiej – pamięci, trudno bowiem wyobrazić
sobie prawidłowy przebieg procesów pamięci, np. konsolidowania śladów pamięciowych w pamięci długotrwałej
bez wcześniejszego dostrzeżenia informacji i skupienia na niej uwagi. Wydaje się również, że Akademia Umysłu
– Junior pełni funkcję udanego stymulatora wskazanych zdolności.
W przypadku procesów uwagi, zadania, które odnajdujemy w programie, mogą pozytywnie wpływać na zdolność
dziecka do selekcjonowania docierających do niego informacji, pomijania nieistotnych i wyboru tych, które
pozwalają w udany sposób rozwiązać dany problem, np. zadanie arytmetyczne. Po drugie praca z programem może
kształtować zdolność do dłuższego koncentrowania uwagi, tzw. podtrzymywania zaangażowania poznawczego na
zadaniu, co również może przekładać się na edukacyjny sukces dziecka.
Z drugiej strony pakiet Akademia Umysłu – JUNIOR ma służyć poprawie pamięci dzieci, zwłaszcza pamięci
krótkotrwałej i trwałej. Wydaje się, że wykonując zawarte w nim ćwiczenia dzieci mogą rozwijać zdolność do
dłuższego przechowywania informacji w magazynie pamięci krótkotrwałej, ich przekształcania, np. grupowania,
co sprawia, że wzrasta szansa na ich trwałe zapamiętanie. Zagadnienie to wiąże się bezpośrednio z drugim
typem pamięci – mianowicie pamięcią długotrwałą. Niezależnie od twierdzeń, które można usłyszeć ze strony
malkontentów i leniuchów, jej efektywność jest uzależniona od wysiłku wkładanego w głębsze, tj. wielostronne
opracowywanie zapamiętywanych informacji. Recenzowany program motywując dzieci do podejmowania wysiłku
poznawczego skłoni je do aktywnego angażowania się w proces uczenia się.
Akademia Umysłu – Junior to narzędzie służące do komputerowego wspomagania procesu uczenia się - nauczania
uczniów. Warto jednak pamiętać, że nawet najdoskonalszy program komputerowy nie zastąpi bezpośredniego
kontaktu dziecka z zaangażowanym w jego edukację rodzicem i/lub nauczycielem. Z drugiej strony, odpowiednio
użyty może dynamizować proces uczenia się i nauczania w domu oraz w szkole. Biorąc pod uwagę potencjalny
sukces edukacyjny dziecka okazuje, że to bardzo dużo.